Dolina Loary na rowerze

Zamki nad Loarą

Dolina Loary na rowerze

Czytaliście książki z serii Pan Samochodzik? Książki Z. Nienackiego i A. Szklarskiego (seria o Tomku Wilmowskim) były znane kiedyś wszystkim nastolatkom. Gdzie zatem udać się na rower do Francji? Oczywiście nad Loarę – zamki nad Loarą zostały opisane w powieści „Pan Samochodzik i Fantomas”. Okazało się, że trasy rowerowe nad Loara są znakomite: dobrze oznaczone, bezpieczne, pełne atrakcji i smaków (wino!). Po kilku latach mogliśmy francuskie szlaki zamków porównać z najsłynniejszym polskim odpowiednikiem: Szlakiem Orlich Gniazd. Wyprawę było ciężko zaplanować, brak map – kupiliśmy za jakąś niebotyczną sumę na allegro mapę doliny Loary, brak przewodników, a nawet z relacjami w sieci było krucho. Postanowiliśmy pojechać samochodem i zabrać swoje rowery.

Mieszkamy w okolicach Szczecina ale i tak droga była długa więc na dwa dni zatrzymaliśmy się w Trewirze. Następnie prosto do miejscowości Le Marechalerie – niedaleko Tours oczywiście (ze względu na Pana Samochodzika ). Le Marechaliere okazało się miasteczkiem, z którego robiliśmy wyprawy w kierunku górnego i dolnego biegu Loary). Mapę szlaku zamków nad Loarą dostaliśmy od gospodarza, który zaznaczył nam zamki godne zwiedzenia. No i jeszcze dał nam ostrzeżenie- to nie jest Paryż albo inaczej Paryż to nie Francja. Że tak jest okazało się następnego dnia – chcemy ruszyć na wycieczkę a sklepy zamknięte. Jedyny pod miastem Intermarche otwierany był w niewiarygodnych godzinach 9- 12, 15-17. Po 12. 30 zamierają we Francji sklepy a nawet restauracje. Trudno mi było przyzwyczaić się do jedzenia o godzinie 12 – ale skusiliśmy się raz czy dwa bo przed zamknięciem knajpki za pół ceny serwują tzw. mały lunch – składający się z trzech dań (aczkolwiek niewielkich). W niedzielę oczywiście zamknięte. Bieda tym którzy nie zdążą kupić chleba czy bagietek. W miastach nad Loarą widziałam dantejskie sceny – kiedy turyści błagali o wpuszczenie do sklepu przed jego zamknięciem. Nie lepiej było z restauracjami. Były oczywiście zamknięte i otwierane w odpowiednich godzinach co nie znaczy że łatwo było dostać stolik. Francuzi wraz z całymi rodzinami siedzieli przy obfitych kolacjach (naprawdę nie wiem gdzie ci szczupli ludzie mieścili przystawki i kolejne dania) popijając to winem oczywiście. Uzyskanie wolego stolika graniczyło czasem z cudem – bo wszystkie były zarezerwowane. Właśnie ten tryb życia Francuzów był najciekawszy – wszędzie poruszali się z gromadką dzieci i w każdym zamku dla dzieci były liczne udogodnienia – od przewijaków po naprawdę duże place zabaw dla pociech w różnym wieku – od domków na drzewie po średniowieczne gry. Nic dziwnego że Francuzi zwiedzali zamki nad Loara z dziećmi i to nierzadko ogarniając ze troje maluchów. Wylegiwali się z najmłodszymi na trawnikach, podczas kiedy starsze grały w gry lub zwiedzały zamki. Trasy rowerowe były znakomicie przygotowane, najczęściej biegły bocznymi drogami lub wyasfaltowanymi dróżkami wśród winnic i słoneczników. Nie sposób było się zgubić bo liczne drogowskazy wskazywały drogę – od głównego szlaku odbijały drogi do poszczególnych zamków. Nie mogę tego porównać do żadnego ze znanych mi szlaków w Polce. Szlak znakomicie przygotowany do przemierzania go z sakwami czy przyczepkami , zatrzymywania się na polach namiotowych pod zamkami i degustowania wina z winiarni położonych w każdej miejscowości. I to chyba najlepszy sposób poruszania się nad Loarą. My w razie potrzeby poruszaliśmy się samochodem z rowerami na szynie. Kilometrów nie robiliśmy zbyt wiele ale przecież trzeba było zwiedzać zamki. Trudno tu o porównania ale można zauważyć pewne mankamenty szlaku. Nie spotkałam nigdzie punktów naprawy rowerów. Być może są ale naprawdę ich nie widzieliśmy, miasteczka na szlaku (przed wieczorem oczywiście są zupełnie bezludne – no chyba że większe). Szlak z widokiem na Loarę (po której przemykały od czasu do czasu kajaki) jest piękny ale słynne lasy choćby w okolicach Chambord uznaliśmy za przereklamowane. W dodatku część z nich jest ogrodzona płotem z zastrzeżeniem, że to teren prywatny. Kilometrów nie zrobiliśmy zbyt wiele ale przecież trzeba było zwiedzać zamki. A zamki w dolinie Loary są piękne.

Wycieczka pierwsza
Langeais – Villandry- 33 km

Wycieczkę zaczynamy od Langeais. Nad miejscowością góruje zamek, który został zbudowany już w X wieku.

zamek nad Loarą - Langeais, widok na miasteczko

widok z zamku Langeais na miasteczko

Za czasów Ryszarda Lwie Serce obwarowania zostały rozbudowane i warownia stała się ważnym punktem obronnym.

zamek w Languais

Po zniszczeniach w czasie wojny stuletniej zamek został odbudowany i do dziś prezentuje piękny średniowieczny styl a w dodatku w środku możemy obejrzeć bogate wyposażenie z XV wieku. W zamku odbył się ślub ostatniej niezależnej księżny Bretanii (od tego czasu datuje się unię między Francją a Bretanią). Sceny z epoki i ze ślubu są plastycznie przedstawione za pomocą manekinów ubranych w stroje z epoki.

zamek nad Loarą w Languais ma bogate wyposażenie

jeden z arrasów zdobiących zamek

Przez park, między starymi drzewami, ścieżki wiodą do kolejnych punktów zabaw dla całej rodziny. Gry nawiązują do tych znanych w dawnych czasach ale znalazł się również domek na drzewie.

zamki nad Loarą, w parku rozmaite zabawki dla dzieci

domek (zamek) na olbrzymim drzewie w parku w Languais

park przy zamku w Languais wypełniomy olbrzymimi drzewami i stanowiskami z grami dla dzieci

park przy zamku wypełniony pomnikami przyrody - drzewami i trasami z zadaniami do wykonania

szare dachy miasteczka

W kierunku Villandry prowadziła nas trasa rowerowa poprowadzona mało uczęszczaną drogą wzdłuż Loary. Na rzece próbowali radzić sobie z wartkim nurtem i zakolami piasku uczestnicy spływów kajakowych.

dolina Loary - spływ kajakowy rzeką, droga rowerowa nad Loarą

spływ kajakowy rzeką Loarą

droga rowerowa nad Loarą- widok na rozlewiska Loary

widok na Loarę ze szlaku rowerowego

Posłuchaliśmy naszego gospodarza (po francusku oczywiście żadne z nas nie mówiło, porozumiewaliśmy się z nim za pomocą łamanej angielszczyzny) i w Villandry kupiliśmy bilety uprawniające nas jedynie do zwiedzenia ogrodów. Ogród jest olbrzymi, kilkupoziomowy, założony w stylu renesansowym, aczkolwiek wśród drzew położonych na górnym tarasie widać chyba elementy ogrodu angielskiego. Entuzjaści ogrodów spędzą tam zapewne cały dzień. Dzieci mogą się bawić w labiryncie zielonych roślin, nad którymi góruje wieża by móc odnaleźć pociechy. Dorośli mogą skosztować w restauracji potraw ze składników czerpanych z ogrodu.

ogrody Villandy wspaniały przykład renesansowego urządzenia przestrzeni

Ogród przy zamku Villandry w stylu renesansowym

Chętnie spacerowaliśmy wśród drzew z powodu upału, ludzie rozkładali się na kocykach równie chętnie na trawiastych zboczach wzdłuż wody. W wielu zamkach można kupić bilety uprawniające do zwiedzania ogrodów lub wnętrz albo łączone. Bilety niestety są dość drogie i stanowiły sporą część kosztów.

meandry zamkowego ogrodu, nieco dalej nad kanałami i fontannami turyści wylegiwali się na kocach

wspaniałe renesansowe ogrody przy zamku Villandry

renesansowy ogród w Villandry

zamek w Villandry - wejście na taras, z którego można podziwiać ogrody

zamek w Villandry, niezależnie od rodzaju biletu wszyscy mogli podziwiać ogrody z tarasu zamku

ogrody Villandry pełne roślin ozdobnych i ziół

w górze widoczna ściana lasu - to też część ogrodu, dająca schronienie przed upałem

zamkinad Loarą, ogrody, zioła wykorzystywane w restauracjach zamkowych

rośliny w ogrodzie, często używane w zamkowej restauracji

Zamki nad Loarą

Wycieczka druga czyli zamek Śpiącej Królewny i spotkanie z Joanną d'Arc

Langeais – Usse – Chinon – 62 km

Samochodem, z przypiętymi rowerami dojechaliśmy do Langeais. Udaliśmy się tym razem w przeciwnym kierunku, do zamku, którego nasz gospodarz nie polecał ale nie mogliśmy go bo podróżowaliśmy z nastoletnią córką. Był to zamek śpiącej królewny – Usse. Zamek w Usse zainspirował Charlesa Perraulta do napisania historii o śpiącej królewnie, a Walta Disneya do stworzenia zamku Kopciuszka. Pierwsze umocnienia w Usse i forteca powstała już w XI wieku ale zamek rozbudowany został w XV- XVI wieku. Oczywiście są tam również ogrody i to równie piękne jak te w Villandry, tyle że mniejsze. Nic dziwnego bo ogrody tarasowe stworzył Le Notre, projektant ogrodów w Wersalu. W ogrodach znajduje się również wozownia oraz wystawa kostiumów i kapeluszy. W zamku Śpiącej Królewny możemy oglądać inscenizacje z bajki, oświetlone zmieniającym się światłem tworzącym odpowiedni nastrój i muzyką. Wyposażenie zamku nie było imponujące ale wnętrza i park wystarczyły by zapewnić atrakcje. Ciekawy jest widok na dach zamczyska, pełen zakamarków i kominów. Piękny jest widok na zamek od strony drogi rowerowej, my trochę pobłądziliśmy i przyjechaliśmy od strony miasteczka pełnego oczywiści winiarni i siedzących w nich turystów.

droga rowerowa nad Loarą

Zamek w Usse, zamek śpiącej królewny, widok z zamku Usse

widok z zamku Usse na miasteczko (z tej strony przyjechaliśmy)

zamek w Usse, zamek śpącej królewny w Usse

zamek Śpiącej Królewny

ogrody i droga, z ktrórej roztacza się wspaniały widok na zamek

ogrody Usse

historia Śpiącej królewny

został przedstawiony każdy etap życia królewny

Musieliśmy ruszyć bo zaplanowaliśmy zwiedzanie jeszcze jednego zamku: w Chinon. Ten obiekt również odradzał nam gospodarz, o ile zrozumiałam z tego powodu, że wiele z zamku nie zostało. Ale koniecznie chciałam zwiedzić miejsce, w którym odbyło się historyczne spotkanie Joanny d'Arc i Karola VII (to w trakcie którego rozpoznała delfina). Rzeczywiście z potężnej średniowiecznej warowni wiele nie zostało ale i tak atrakcji było dużo. Wieże, których roztaczał się wspaniały widok na miasteczko, mury obronne, muzeum poświęcone Joannie d’Arc , park jak zwykle z olbrzymimi drzewami a pod nimi rozłożone leżaki i oczywiście miejsca zabaw dla dzieci. Dodatkową atrakcją był karkołomny zjazd do miasta krętymi, wąskimi uliczkami (spokojnie, można skorzystać z windy). Miasto Chinon to plątanina kamiennych uliczek z knajpkami (oczywiście zamkniętymi w odpowiednich porach), miejsce pomników i pamiątek po Joannie d’Arc i F. Rabelais. Kolejka była również pod muzeum wina.

Mapa - by dotrzeć do Chinon trzeba było odbić od Loary - a to oznacza pagórki

droga wiodła po pagórkach , między słonecznikami, zbożem i winnicami

droga obok winnicy, ze słynnym szczepem wina, obok knajpki i sklepiki z winem

atrakcje dla dzieci - były chyba w każdym zamku

Widok z jednej z wież zamkowych

wieża zamkowa z tarasem widokowym

zaułki Chinon

domu sztachulcowe, często spotykane w dolinie Loary

knajpki, oczywiście zamknięte, zastawa przygotowana na wieczór

Wycieczka trzecia

Amboise – Blois

Czyli nie do końca udana wyprawa

Był upał. Gospodarz, z rana jak nas widział, ostrzegał że będzie upał i obawiał się czy damy radę jeździć na rowerach. Byliśmy dla niego swojego rodzaju atrakcją bo pozostałym turystom przy śniadaniu opowiadał, że jesteśmy z Polski. My wykupiliśmy pobyt bez śniadań i zakupy robiliśmy w sklepach w większych miejscowościach. Z czasem zorientowaliśmy się gdzie można kupić bagietki. Markety były otwarte w dziwnych jak dla nas godzinach ale lokalne piekarnie działały i Francuzi nosili wielkie papierowe torby pełne bagietek.

nasza kwatera - widok od strony drogi

i od podwórka

Zaplanowaliśmy wyprawę z Amboise do Blois. Jak zwykle pojechaliśmy samochodem na początek trasy – do Amboise. Po pewnych perturbacjach (to większe miasto) – gdzie zaparkować, jak wyjechać z miasta (choć oczywiście ścieżki rowerowe w mieście były niezłe), ruszyliśmy.

Trasa był piękna, wzdłuż Loary (choć kawałek jechaliśmy dość ruchliwą drogą – nie mogliśmy odnaleźć trasy rowerowej). Kiedy wreszcie odnaleźliśmy drogę, prostą i łatwą, bez pagórków i podjazdów, postanowiliśmy się rozdzielić – mąż wybrał jakąś bardziej ambitną trasę a ja z córką miałyśmy zmierzać prosto do Blois. No i oczywiście złapałyśmy gumę a zestaw naprawczy mieliśmy jeden – w pakunkach męża. Była pora południowa, mieszkańców brak, jak to we Francji o tej porze. Turyści również dostosowali się do zwyczajów, bo ścieżki rowerowe zapełniają się rowerzystami dopiero po 17. Więc czekałyśmy na pomoc nad strumieniem a do Blois dotarliśmy samochodem. Już pisałam, że nie zauważyłam punktów naprawy rowerów, nie widziałam również wypożyczalni, choć na pewno są jak czytałam w pewnej relacji. Kiedy potrzebowaliśmy jakiejś śrubki, uzyskiwaliśmy pomoc w punkcie naprawy samochodów. Po 17 ścieżki rowerowe się zapełniały rowerzystami w różnym wieku. Widziałam nawet turystki bardzo posunięte w latach, pomykające na rowerach i suszące ubrania na torbach rowerowych. Mam wrażenie, że wszyscy rowerzyści popijali wieczorami wino na polach namiotowych, które były w wielu miasteczkach.

w stronę Blois

nad Loarą

miejsce odpoczynku i pikników, niedaleko pole namiotowe

parking pod zamkiem

miasteczko nad Loarą

Wycieczka czwarta

Blois – Chambord – 54 km

Tym razem postanowiliśmy zobaczyć dwa zamki (zwiedzanie dwóch zamków to były granice naszej wytrzymałości). Chociaż okazało się, że sił starczyło nam do odwiedzenia zaledwie Chambord być może z powodu upału, który od kilku dni męczył niemiłosiernie a może dlatego, że Chambord jest największym zamkiem doliny Loary.

trasa rowerowa nad Loarą, droga do Chambord

drogi lokalne, którymi wiedzie szlak rowerowy

wyludnione francuskie miasteczko w południe

Bryła tego wielkiego renesansowego gmaszyska góruje nad okolicznymi polami, wyłania się majestatycznie zza drzew kiedy zbliżamy się do niego drogą rowerową wiodącą po niemal płaskich terenach wśród winnic.

zamek w Chambord

W korytarzach zamkowych można się zagubić, wszyscy starają się zrobić sobie zdjęcie na schodach zaprojektowanych przez Leonarda da Vinci - zbudowane wewnątrz budynku dwie spirale schodów skręcają w tę samą stronę, nie krzyżując się ze sobą. W zamku jest 440 komnat dlatego zwiedzenie ich wszystkich wydaje się niemożliwe, w niektórych mieszkał nasz król - Stanisław Leszczyński, który po ucieczce z Polski korzystał z opieki teścia – Ludwika XV. W rozległym zamku nie było wygodnie ani ciepło więc S. Leszczyński długo w nim nie wytrzymał, zamek nie miał szczęścia do lokatorów i właścicieli i najczęściej stał pusty.